بعد پنهان ناهنجاری اجتماعی نصب دوربین امنینی برای مسجد امیرالمومنین ترکمنچای
بعد پنهان ناهنجاری اجتماعی نصب دوربین امنیتی برای مسجد امیرالمومنین ترکمنچای
اولاً؛هزینه حفظ امنیت برای یک مکان عمومی مثل مسجد، با مشروعیت تصوری نظم آن مکان، رابطه معکوس دارد. اگر نظم موجود مسجد مشروعیت داشته باشد و عادلانه؛ هزینه حفظ امنیت در ارتباط با آن کم و برعکس. این مورد با حقیقتی ساده و برمبنای مباحث رفتار اجتماعی، قابل اثبات است. افراد هنگامی که محاسبه شخصی هزینه و فایده، حکم می کند که از قواعد سرپیچی کنند چنین نخواهند کرد و نقض حقوق مالکیت نمی کنند البته به شرط مشروعیت و عادلانه بودن نظم موجود آن مکان یا سازمان. اگر هر فرد به حریم خانه دیگری احترام بگذارد، مردم هنگامی که خانه نیستند، بدون ترس از خرابکاری یا سرقت، در خانه را قفل نخواهند کرد. اگر حومه زیبا و خوش منظره شهر، پارک و رودخانه، کالایی عمومی و همگانی تلقی شود و نظام حاکم بر شورا و شهرداری از نظر مردم مشروع باشد، شهروندان آنها را آلوده نمی کنند... . اگر فردی از مکانی یا سازمانی سواری مجانی می گیرد به این خاطر است که در قریب به اتفاق موارد، نظام موجود بر آن سازمان یا مکان عمومی مشروعیتش را از دست داده و ناعادلانه است.
دوماً؛ فرصت طلبی در تمامی موارد زمینه بروز دارد و ویرانگر است. اما آنچه قویاً فرصت طلبی را مهار می کند (بگذریم از موارد کم تاثیر)، ارزش های اخلاقی است. اگر بنا را بر مهار فرصت طلبی از طریق ناظر و دوربین بگذاریم، به بی نهایت ناظر و دوربین در جامعه نیاز می رود. آنچه این دور باطل را پایان می دهد ارزش های بنیانی اخلاقی است. این ارزش ها خمیر مایه ثبات اجتماعی است.
سوماً؛ هر اقدامی انگیزه ای دارد و تاثیری. برای نمونه نصب دوربین امنیتی، شاید به لحاظ اقتصادی و آنهم صرفا برای حوالی آن مفید واقع شود(کوتاه مدت و نسبی)، اما از جنبه اجتماعی و اخلاقی مخرب اجتماع است. این مخرب بودن ریشه در بعد پنهان تاثیر اجتماعی این اقدام دارد، آن هم برای مکانی مثل مسجد، که مکانی ارزشی است نه تجاری.
چرا در یک جامعهِ نوعی و در شرایط رونق اقتصادی که وضعیت افراد خوب است جرم و جنایت و دزدی می تواند زیاد و برعکس؟ (منظورم اثبات این است که دزدی و موارد مشابه صرفا ریشه اقتصادی ندارد). چرا با تعیین جریمه مالی دیرکرد مالی برای والدینی که باید کودکانشان را به موقع از مهد کودک ببرند، میزان تاخیر عوض کاهش سیر صعودی دارد؟ (باز انگیزه اخلاقی قویتر از انگیزه مالی عمل می کند). و ...
چهارماً؛ خداوند در قرآن وجود نهاد توحش در آدمی را تایید می کند و از طریق آیات و رسولان، کمر به تربیت آنها می ببندد و درِ توبه را باز می کند تا به میزان تربیت، از گذشته خویش فاصله بگیرند. حال باید دید که تاثیر نصب دوربین امنیتی در یک مکان ارزشی بر کاهش یا افزایش نابهنجاری اجتماعی چیست. اگر فزاینده آن باشد(که در میان مدت و بلند مدت چنین هست به دلایلی که از حوصله متن خارج است)، ما نتنها در جذب نابهنجاران برای مکانی ارزشی ضعیف عمل کرده ایم بلکه حتی از حفظ وفاداری گروههای خودی هم ناتوان بوده ایم. عدم توانایی ما در جذب و به صراط آوردن نابهنجاران یکی این است که با نصب دوربین، دلیل فردگرایانه به پدیده های نابهنجار داده ایم و عملاً گروه مذکور را از مکانی ارزشی طرد کرده ایم. حال گروه مذکور چه واکنشی انجام می دهند؟ کنشگر اجتماعی مجذوب گروهی می شود که مقبولش داشته باشند. ما با نصب دوربین و تحلیلی فردگرایانه از رفتاری نابهنجارانه، فرد را از گروهمان بیرون یا امکان حضورش را منتفی دانسته ایم.
