درست در زمانیکه مردم مسلمان کشورمان خود را برای برگزاری عید قربان آماده می کردند خبر بروز فاجعه در مراسم رمی جمرات که منجر به شهادت تعداد زیادی از زائران ، بویژه زائران ایرانی شد همه را شوکه کرد . بروز چنین فاجعه ای آنهم چند روز بعد از حادثه سقوط جرثقیل در حرم أمن الهی که منجر به از دست دادن جان تعدادی از حجاج شده بود بسیار غمناک و قابل تامل است و سوالات زیادی را به ذهن متبادر می کند. تامل در ابعاد مختلف این فاجعه و کشف علل بروز آن ، به گذشت زمان و بررسی دقیق میدانی بستگی دارد . اما آنچه در این مجال می توان به آن اشاره کرد سوء مدیریت و بی کفایتی خاندان آل سعود در برگزاری این مراسم بزرگ دینی و مذهبی است که بیش از یک میلیون و پانصد هزار نفر از مسلمانان جهان در آن حضور دارند . تا این لحظه عکس العمل حاکمان عربستان به این فاجعه عظیم بسیار غیرمسولانه و فرافکنانه بوده است . در دنیایی که در کشورهای توسعه یافته و مردم سالار با شکستن پلی و مجروح شدن چند نفر دولتی از قدرت کناره گیری می کند دولت عربستان از مسولیت فاجعه ای به این بزرگی شانه خالی می کند بسیار درد آور است . اساسا ساختار دولت عربستان ساختاری به شدت استبدادی است و انسداد سیاسی از مولفه های این چنین دولتی است . انسداد سیاسی هر دولتی ، موجب عدم پاسخگو بودن آن دولت می گردد. و هیچ رقیبی را برای خود برنمی تابد . در چنین فضایی دولت خود را ملزم به پاسخگویی نمی داند و طبیعی است که هر دولتی مورد پرسش قرار نگیرد و پاسخگو نباشد دچار ناکارآمدی خواهد شد و ناکارآمدی منجر به بروز جنایت و فاجعه میشود .و هرفاجعه ای با قضا و قدر توجیه خواهد شد همچنان که مفتی عربستان ، این فاجعه را با قضا و قدر توجیه کرده است . انسداد سیاسی ، استبداد و بی کفایتی خاندان آلِ سعود از یک سو و اختلافات داخلی میان شاهزادگان سعودی برای کسب قدرت از سوی دیگر در کنار بی تجربگی و جوان بودن حاکمان جدید ، از عوامل اصلی بروز چنین فاجعه ای از جنبه داخلی در کشور عربستان می باشد . پیش بینی های رهبر معظم انقلاب اسلامی در باره تغییرات نظام حکومتی آل سعود و تذکرهای ایشان به حاکمان جدید ، بی تجربه و جوان عربستان ، که بی کفایتی خودشان را در مسئله یمن و حج نشان دادند بسیار ارزشمند بوده است . امید است جهان اسلام از این فاجعه عبرت گرفته و برای اداره و مدیریت مشترک این آیین مذهبی چاره اندیشی کنند . حافظ شورچی تحلیلگر مسائل سیاسی