مذاکرات هسته‌ای به پایان رسید و آنچه حسن روحانی رییس دولت دهم از همان روزهای ابتدایی تاکید می‌کرد، محقق شد و سیاست برد – برد به قطعنامه‌ای منجر شد که نه تنها دلواپسان کشورمان را به سکوت وادار کرد، بلکه تمام اعضای 1+5 نسبت به آن ابراز امیدواری کرده و از آن به عنوان موفقیتی ماندگار در عرصه دیپلماسی بین‌المللی یاد می‌کنند . همچنین زمزمه‌ها حاکی از آن است که محمد‌جواد ظریف و جان‌کری برنده جایزه صلح نوبل خواهند شد. همه این موارد بیانگر آن است که دولت یازدهم کار بزرگی را انجام داده است.
اما بی‌شک شش کشوری که این توافقنامه را تایید کردند، چشم‌اندازی فراتر از یک توافق نامه ساده داشتند. آنها سعی دارند بحران‌های اقتصادی خودشان را که منجر به بحران‌های سیاسی شده، چاره اندیشی کنند و برای حل این بحران‌ها به بازارهای ایران چشم دوخته‌اند. اگر به روند مذاکرات هسته‌ای توجه کنیم، می‌بینیم که تحریمهای ایران به صورت سالیانه تمدید می‌شد، اما در روزهای پایانی مذاکرات هسته‌ای، اتحادیه اروپا تحریمها را برای 3 روز تمدید کرد و آمریکایی‌ها نیز به مدت 6 ماه تمدید کردند که همین نوع تمدید تحریمها بیانگر آن بود که اولا مذاکرات در حال به نتیجه رسیدن است و دوم اینکه اروپاییان برای ثانیه‌های پس از تحریم برنامه دارند و نمی‌خواهند بازار اقتصادی ایران را از دست بدهند. اگر امروز به درستی توجه کنیم، اتحادیه اروپا و حتی آمریکا تیم‌های اقتصادی خود را به ایران روانه کرده‌اند و حتی به دست آوردن بازار ایران با استفاده از ابزار رئیس‌جمهور یا مقامات علی رتبه اتفاق می‌افتد به نوعی که روسای جمهور و نخست وزیران کشورهای اروپایی برای همکاری ابراز تمایل کرده‌اند. نخست‌وزیر انگلستان در اول کار با رئیس‌جمهوری ایران تماس تلفنی می‌گیرد و پس از آن سفر هیات بلند پایه آلمانی اتفاق می‌افتد، در ادامه قرار است تیم اقتصادی اتریش با رئیس‌جمهورش به ایران بیاید. همچنین وزرای خارجه تمامی‌کشورها به بهانه پیام تبریک مذاکرات هسته‌ای، خواستار حضور تیم‌های اقتصادی کشورشان در ایران شده‌اند و خلاصه آنکه بنا ندارند فرصت سوزی کنند.
در این شرایط باید هوشیار باشیم. اگر دیر بجنبیم و مراقب تحرکات اقتصادی خارجی نباشیم، تولید داخل را قربانی زیاده خواهی‌های اقتصادی جهانیان خواهیم کرد. نباید روزهایی را فراموش کنیم که تحریمهای فلج کننده علیه کشورمان اعمال می‌شد و ناچار بودیم از توان داخلی استفاده کنیم. از سوی دیگر فراموش نکنیم که همین تحریمها باعث توانمندی‌هایی در کشورمان شد و تولید داخلی رونق گرفت. اگر خارجی‌ها به ما جنس نفروختند، خودمان تولید کردیم و هر چند با سختی رو به رو بودیم، اما زمین نخوردیم. با این اوصاف مقام معظم رهبری سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را ابلاغ و تاکید کردند که اقتصاد مقاومتی مربوط به دوران تحریم نیست، بلکه پس از آن نیز باید ادامه داشته باشد. بنا بر این دولت تدبیر و امید باید مراقب تحرکات عجولانه غرب و شرق باشد. باید یادمان باشد که در گذشته بازارهای کشورمان را در اختیار کالاهای بی کیفیت چینی، داروهای نامرغوب هندی و بنجلهایی گذاشته بودیم که هیچ جای دیگری بازار نداشتند.
البته این را نیز نباید فراموش کنیم که به فناوری‌های روز دنیا نیاز داریم و نباید از علم روز عقب بمانیم، اما مهم آن است که به شرطی زیر بار این قبیل فناوری‌ها و علوم برویم که آنها را بومی‌سازی کنیم و با استفاده از آنها بر توانمندیهای داخلی بیفزاییم.
دولت تدبیر و امید باید بداند که غرض ورزان دلواپس منتظر هستند تا این توافق مطلوب را به نوعی تخریب کنند و از همین لحظه در جستجوی نقاط ضعف آن می‌گردند تا به واسطه آن دولت را تضعیف کنند. البته دولت یازدهم از همان روزهای اول که پرونده هسته‌ای را از شورای‌عالی امنیت ملی به وزارت خارجه منتقل کرد، مشخص بود برای مذاکرات برنامه دارد و دیدیم که روحانی هر آنچه را پیش‌بینی کرده بود، محقق شد و اطمینان داریم که برای دوره پساتحریم نیز برنامه دارد و هرگز اجازه نخواهد داد که توان داخلی قربانی برنامه‌های اقتصادی غرب شود. اما باید بدانیم که آنها نیز برای دوره پساتحریم برنامه دارند و قبل از آن که متن توافقنامه را امضا کنند با اقتصاد دانان خودشان مذاکرات لازم را کرده اند. هنوز جوهر امضاها خشک نشده که تیم‌های اقتصادی آنها به کشورمان سرازیر شده‌اند و همین امر زنگ خطری برای تولید داخلی واقتصاد مقاومتی است.
محمدعلی مددی/ عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی / روزنلمه مردم سالاری / 30-04-94
مطالب مرتبط :
