آستان مقدس امامزاده محمد (علیه السلام) ـ کندوان
استان آذربایجان شرقی ـ شهرستان میانه ـ روستای کندوان.
ساکنان منطقه از آباء و نیاکان خود نقل می کنند که امامزاده سید محمد (علیه السلام) فرزند بی واسطه ی امام جعفر صادق (علیه السلام) و پدر امامزاده سید اسماعیل، صاحب بارگاه مجلل در مرکز شهرستان میانه و برادر بانو سیده ام کلثوم صاحب مقبره درِ ورودی روستای کندوان است. شاید ریشه ی چنین اعتقادی تشابه اسمی امامزاده سید محمد (علیه السلام) با اسم شریف محمد دیباج فرزند گرامی امام صادق (علیه السلام) باشد، چرا که به تصریح کتب انساب، مزار محمد دیباج در جرجان قرار دارد.
قریب به یقین امامزاده سید محمد (علیه السلام) از نسل پاک ائمه معصومین (علیهم السلام) است که در این خطه سر بر خاک تیره نهاده است.
آستان امامزاده سید محمد (علیه السلام) در شهرستان میانه و در روستای کندوان قرار دارد. امامزاده سید محمد به لحاظ شهرت، دومین امامزاده شهرستان میانه است و از معروفیت فراوانی برخوردار است.
آستان امامزاده سید محمد (علیه السلام) در میان قبرستان عمومی روستا و متصل به مسجد قرار دارد. عمارت آن از آثار دوره ی ناصری است و از سنگ و آجر و ملاط ساخته شده است. نمای اصلی بقعه، همان ضلع جنوبی آن است و ایوان با پنج طاق نما، چهار ستون و سقف تیرپوش چوبی، سه بازشو با طاق کلیل آذری و دو مناره ی آجری توپُر در این ضلع قرار دارد. بازشوی وسطی به گنبدخانه و دو بازشوی دیگر به دو بخش کناری آن که با طاق کژاوه پوش داده شده است، گشوده می شود.
فضای گنبدخانه از چهار گوشه ی آن تورفتگی هایی دارد که به دیوارهای کناری و سمت بالا انحنا پیدا کرده اند و بعد از به هم پیوستن دو انحنا، طاق هایی در سطح چهار دیوار داخلی بقعه پدید آورده اند؛ به گونه ای که قسمت زیرین گنبد روی آن ها قرار گرفته است. گنبد، آجری است و پوشش بیرونی آن لایه ای از سیمان دارد که با رنگ سبز پوشیده شده است. در طرفین گنبدخانه دو فضای مستطیل شکل قرار دارد که دارای پوشش از نوع کژاوه است. در زیر طاق نمای دیوارهای شرقی و غربی این دو فضا، بازشوهایی وجود دارد که دو پنجره ی گره چینی شده در آن ها قابل مشاهده است.
بقعه از ضلع شمالی و از فضای طاقی سمت غربی با مسجد روستا مرتبط و به ارتفاع دو پله از کف مسجد بلندتر است. مسجد دارای چهار پنجره و یک در ورودی از ضلع غربی است. فضای داخلی مسجد دارای چند ستون چوبی است و سقفش با تیرهای چوبی پوشانده شده است.
بقعه ی امامزاده سید محمد (علیه السلام) در دوره های اخیر تعمیر و بازسازی شده است. آخرین تعمیر این بنا مربوط به سال 1382 ش است که به همت هیأت امنا و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان صورت گرفته است. کتیبه ای که بر دیوار شمالی بقعه نصب شده در همین خصوص است:
«انما یعمر مساجد الله من آمن بالله و الیوم الآخر»
باسمه تعالی
این بنا با همت و تلاش هیأت امنای امامزاده محمد بن امام جعفر صادق (علیه السلام) توسط معمار میراث فرهنگی در سال 1382 تعمیر و تجدید بنا شد.
در گنبدخانه یک ضریح آهنی به ابعاد 2/5×1/90 متر قرار دارد و سه قبر داخل آن جای گرفته است. به گفته ی کهنسالان محلی یکی از قبرها، قبر امامزاده سید محمد (علیه السلام) و دو قبر دیگر متعلق به فرزندان ایشان به نام های احمد و ابراهیم است. مزار آنها فاقد سنگ نوشته است. یک ضریح چوبی هم به ابعاد 0/85× 1/80 متر در ضلع غربی ضریح آهنی قرار دارد که به اعتقاد مردم آن دیار، قبر داخل ضریح از آنِ خادم امامزاده محمد به نام غلام عباس است.
امروزه آستان امامزاده سید محمد (علیه السلام) در میانه از شهرت فراوانی برخوردار است و مردم از دور و نزدیک به زیارتش می شتابند. به اذعان مردم، کرامات متعددی از این آستان به وقوع پیوسته است.
هم اکنون امامزاده با نظارت هیأت امنا اداره می شود و دارای سرایدار و امکاناتی چون آب، برق و سرویس بهداشتی است.
