بخش کندوان
بخش کندوان و موقعیت جغرافیایی آن:
بخش کنـدوان از بخشهای شهرستان میـانه می باشـد کـه قدمت هزاران ساله دارد . ایـن بخـش از شمـال به سـراب، از شمالشرقی به اردبیـل، از شرق به خلخال و از جنوب و غرب به شهرستان میانه محدود است .
مرکـز این بخش ، شهـر تـرک است کـه در آن مسجد خارق العاده سنگی خود یکی از افتخارات و میراث ملی را در اختیار دارد .
بخـش کنـدوان بـا 1244 کیلـومتـر مـربـع مساحـت، 22 درصـد از خـاک شهرستان را شامـل می شـود . ایـن بخـش از سـه دهستـان به نامهـای کنـدوان به مرکزیت ترک ، گرمه شمالی و تیرچایی تشکیل می شود . جغـرافیای استثنایی و منحصر به فـرد بخش کندوان سبب شده است که یکـی از دیدنـی ترین نقـاط طبیعـی کشـور باشـد کـه متأسفانه روی این موضـوع کـاری نشده است . حتـی خیلی از مـردم میـانـه نیز از این نقاط تماشائـی دیـدن نکرده اند . این منطقـه اگر از نقـاط مشهوری چون جاده هراز دیدنی تر نباشد ، لااقل کمتر نیست .
از رودخانه های معروف بخش کندوان می توان به گرگه چای ، گرمه چای ، کلامرز چای ، ایشله چای اشـاره نمود . از چشمـه هـای آن می تـوان به چشمه گبره ، تراب خان سو ، چهل چشمه ، زمزم ، جوغاتای ، گول بلاغی ، آغ بولاق و ائیوره اشاره داشت .
از کـوههـای آن بـه رشتـه کـوه بـوزقـوش و کوه 2560 متـری چینیر و از دره هـای آن به داشلی دره ، نـرگیز دره ، دره بـولاق ، قیشـلاق ، اوزون دره ، ساری دره ، خوبستان ، الکچی ، آغیل ، ارده کلان ، نای دره و تیله نی دره می توان اشاره کرد .
مسجد سنگی:
ایـن بنـا از آثار بسیـار مهـم ایـران اسـت کـه شگفتیهای منحصر به فردی دارد . شیوه معماری و مصالح ساختمانی که در آن به کار رفتـه است ، باستـان شناسان را به تحیر واداشته است و در عیـن حـال تاریـخ درخشـان هنـر معمـاری اسلامـی را در قرون گذشته به تماشای علاقه مندان می گذارد . بنای مسجـد و نمـای بیرونی آن ، همه یکپارچه از سنگ ساخته شده است . کنده کاریهـای باشکوه و کتیبه های زیبای آن که به خط زیبـای نستعلیق تزیین شـده ، موضوع دیگـری است که حکایت از دقت، نبوغ و ظریفکاری معماران مسلمان آن دوران دارد .
مقبره امام زاده محمد کندوان:
از فرزندان گرامی حضرت امام جعفر صادق(ع) بوده، که وجود چنین مقبره در این بخش بیانگر اعتقادات و فرهنگ مردم منطقه و ارادت خالصانه مردم به ائمه معصومین می باشد.
مشاهیر بخش کندوان:
حبیب ساهر ـ شاعر مقاومت
میرزا مسعود انصاری گرمرودی ـ وزیر امور خارجه ایران کبیر
میرزا سعید خان گرمرودی (موتمن الملک) ـ وزیر امور خارجه ایران کبیر
میرزا فتاح خان گرمرودی ـ مشاور دربار در دوره قاجار
آیت الله سید احمد حسینی ـ مرجع تقلید
آیت الله العظمی شبیری زنجانی ـ مرجع تقلید
آیت الله محمدباقر ملکی میانجی ـ فقیه
آیت اله سید جعفر میرعظیمی ـ عالم و پژوهشگر
آیت اله سید واسع کاظمی ـ مرجع تقلید
آیت اله سید موسی کاظمی ـ مرجع تقلید
