قیز قالاسی (قلعه دختر)
قیز قالاسی (قلعه دختر):
این قلعه در کتابهای تاریخ و سفرنامهها، چنین توصیف شدهاست: این قلعه در ۲ کیلومتری شمال پل دختر (۱۸ کیلومتری جنوب میانه) بر روی صخره بزرگ و قلل تیز، در بالای کوههای قافلانکوه واقع شدهاست. شکل عمومی آن کثیرالاضلاع غیرمنتظمی است که درههای عمیق و قلههای تیز قافلانکوه را زیر پوشش خود قرار دادهاست. این بنا با آجر و سنگ ساخته شده و بلندی دیوار (باروی قلعه) اطراف آن به ۴ متر میرسد. این قلعه دارای یک دروازه و یک راه خروجی به ارتفاع سه متر میباشد که راه خروجی آن بیشتر به راه فرار شباهت دارد و به تخته سنگها و پرتگاههای خطرناک منتهی میگردد. قلعه دختر، ۱۶ یا ۲۴ برج دیدهبانی مخروبه دارد که ۸ برج آن بر رودخانه قزل اوزن مشرف است. در میان قلعه، دو منبع آب به ابعاد ۱۵*۱۰ متر و ارتفاع ۱۰ متر وجود دارد که آب آن به وسیله برف و باران تامین میشدهاست. دو ضلع قلعه از صخرههای طبیعی و یک ضلع آن از سنگهای تراشیده شده تشکیل یافتهاست. علاوه بر آن چاههای زیادی نیز در قسمتهای مختلف قلعه وجود داشته که در مواقع حساس از آب آنها استفاده میشدهاست. در زمان حکومت شاه عباس صفوی، این قلعه محل تجمع و استراحت راهزنان و اشرار بوده که باعث ناامنی منطقه بودند. به دستور وی دیوارهای قلعه تخریب شده. برخی تاریخ بنای قلعه و پل را نزدیک به هم (قرن ششم) ذکر میکنند ولی برخی دیگر از مورخان، ساختمان قلعه را به یکی از پادشاهان ساسانی (اردشیر دراز دست) نسبت میدهند.