از شکار تا نگار/ همراه با استاد محبوب نوری

صنایع دستی هر ملتی بیانگرحالات روانی، روحیات و ذوق انسانی،  فرهنگ عامه و روش زندگی  آنها است. به بیان ساده تر هرگاه یادگاری هزاران ساله از این صنایع دستی بدست انسان های کنونی می رسد آن به منزله ی گنجینه ی گران بهایی برای شکافتن دل تاریخ و باستان است.

از گذشته تا بدین روز صنایع دستی شهرستان میانه نه تنها در ایران بلکه در کشورهای دیگر دنیا نیز علاقه مندان خاص خود را داشته است. صنایع دستی چون گلیم، سوماک، سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی ( سنگ تراشی) ، ریخته گری و... از آن دسته هنرهایی هستند که شاید در خارج از مرزهای کشور بیش از داخل آشنای علاقه مندان باشند.

صنعت سنگ تراشی و سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی با توجه به کثرت انواع سنگ های زینتی در شهرستان میانه چون عقیق، یشم،جاسبر، باباقلی، شجر، اوپال آبی، یشب و حتی طلا و... وبه دلیل موقعیت زمین شناسی منطقه میانه از روزگاری دیرین رواج داشته و در زمان های مختلف شاهد استقبال و عدم توجه بسیاری بوده است.

اگر بخواهیم امروز درباره ی این نوع از صنایع دستی صحبت کنیم و اینکه کدام یک از هنرمندان این عرصه شاخص تر و ماهر تر هستند شاید این موضوع انصاف به نظر نرسد که بین این عزیزان تفاوتی قائل شویم ولی در این میان هستند کسانی که میراث فرهنگی کشور به آثارشان فخر می کند.

آقای محبوب نوری متولد سال 1334 ازروستای قارازیارت نزدیک بیست سال از عمر خود را در زمینه شناخت انواع سنگ های قیمتی و تراش آن ها صرف کرده اند و آثاری نفیس و شاخص درخور شان نام میانه و حتی ایران به جای گذاشته اند. به طوری که برخی از هنرهای دستی ایشان و ظرافت و خلاقیت به کارگرفته شده در آن به قدری جذبه و زیبایی دارد که به جرات می توان گفت ایشان استادی کامل در صنعت خویش هستند. علاوه برآن متانت و فروتنی استاد نوری خود دلیلی است برای ارج نهادن به ارزش های والای اخلاقی  و به خصوص هنردست ایشان.

به گفته ی استاد نوری متاسفانه  آثار سوء حمله ی  وارادات بدلیجات چینی به بازار سنگ های قیمتی ایران  باعث رسوخ و رکودی جبران ناپذیر در رونق این صنعت دست انسان در کشور ما شده است و به همین سبب امروزه نمی توان به اصالت آن اطمینان و اعتماد کامل کرد.

وقتی از ایشان سوالی  درباره ی انگیزه ی شروع فعالیت در این زمینه از صنایع دستی پرسیده شد ایشان در جواب گفتند که از کودکی به سنگ ها علاقه داشتم و کلکسیونی از انواع سنگ ها را برای خود جمع آوری می کردم ولی آن زمان اصلا سنگ ها را نمی شناختم. پس از آن بدلیل شرایط خانوادگی به شکار و کشاورزی مشغول شدم و در نهایت چون شکار با روحیات من سازگار نبود تصمیم گرفتم که در زمینه ی سنگ های قیمتی و تراش آنها فعالیت و امرارمعاش کنم.           

استاد نوری درباره ی بازار فروش آثارشان ابراز ناخرسندی کردند و دلیل آن را نیز مکررا سوء آثار واردات بدلیجات چینی براین بازار دانستند، به طوری که دیگر انگیزه ی ادامه ی این فعالیت و هنر را نداشته ودر نتیجه از هنرهای دستی بیست ساله ی خود یک کلکسیون شخصی تهیه کرده اند که شاید تک تک آن ها از نظر کارشناسان ارزش مادی و معنوی فراوانی دارند.

هم چنین استاد گرانقدر ما نقاشی های زیبا و ریخته گری های ماهرانه ای نیز انجام داده اند و از سنگ های باارزش مجسمه های بی نظیری تراشیده اند که میراث استان آن را نماد صنایع دستی شهرستان میانه قرار داده اند. این  مجسمه چشم هر بیننده ای را به خود خیره می کند و می توان از ظاهر آثار به  روحیات و قدرت فرهنگی که این بزرگوار در آن پرورش یافته اند پی برد. در تصاویر زیر با آثار برجسته ی استاد آشنا می شویم:(عکس از فراز احمدی)

"با تشکر از آقایان احمدی و پوربهرامی جهت همراهی برای تهیه گزارش"