سوچی و سفیر پیامی از بازیافت و بحران آب(روزنامه فرهیختگان)
فرهیختگان: با اینکه از زمان بروز بحران آب و روبهرو شدن با تبعات آن، این خبر به شکلهای مختلف اطلاعرسانی شد، اما بسیاری از مردم در اینباره اطلاعی ندارند و هنوز الگوی مصرف این عنصر حیاتی را در زندگی خود تغییر ندادهاند. در این میان معلمی از شهرستان میانه که بارها برای رساندن پیامهایی درباره صلح و محیطزیست رکوردهای مختلفی ثبت کرده، چهار ماه تمام تلاش کرد تا با نزدیک سههزار و 500 بطری پلاستیکی، دوچرخهای برای رکاب زدن روی آب بسازد و بحران آب و همینطور اهمیت بازیافت آن را گوشزد کند. اگرچه پیشتر مسئولان شهرداری میانه کمکی به شناور کردن سازه محیطزیستی حسین قرهداغی نکرده بودند اما همکاری شهرداری منطقه 9 تهران و فعالان زیستمحیطی، «سوچی و سفیر» را در دریاچه بوستان المهدی در نزدیکی برج آزادی شناور کرد.
آرزوی رکاب زدن روی آب
حسین قرهداغی، فعال محیطزیست میانهای خردادماه 1393 برای واقعیت بخشیدن به رویای کودکیاش، فراخوانی داد تا دوستداران محیطزیست بطریهای خالی یک و نیم لیتری آب معدنی را برای او بفرستند. طولی نکشید که مردم بطریهایی برای او فرستادند و تعدادشان به 3500 رسید. بطریها از سراسر ایران و حتی از کشورهای فرانسه و بلژیک به ایران رسیدند تا در عرض یک ماه دوچرخه و یدک ساخته و آماده شناور شدن روی آب شود.رکورددار 42 ساله که تا امروز برای اهداف صلحطلبانه و اطلاعرسانی درباره طبیعت 14 رکورد در چهار رشته ورزشی ثبت کرده میگوید: «برای انجام این کار خیلی تحقیق کردم. تمام تلاشم این بود که کارم بیهمتا باشد یا حداقل بزرگتر از نمونههای مشابهش باشد.» اگرچه قرهداغی برای ساخت دوچرخه و یدک از خیلی سازمانهای شهری کمک خواست اما کسی جدیاش نگرفت: «همه مسخرهام کردند که چطور میخواهی با بطری سازهای درست کنی که روی آب شناور شود و مسافر هم بزنی؟!»
اما او دوچرخهای خرید که نزدیک 300 هزار تومان قیمت داشت و تمام هزینههایش به همراه جوشکاری نزدیک سه میلیون و 500 هزار تومان شد. قرهداغی میگوید: «هنوز بابت پول جوشکاری بدهی میدهم.» او در طول ساخت دوچرخه و یدک از خانه و خانوادهاش فاصله گرفت و فقط به شناور کردن سازههای بازیافتیاش فکر کرد. یک ماه طول کشید تا دوچرخه و یدک ساخته شوند. دوچرخه «سفیر» نام گرفت و یدک، «سوچی»؛ واژهای ترکی به معنی «متعلق به آب».
فقط چند جلیقه میخواستیم
با اینکه مردادماه کار ساخت سازهها تمام شد، اما به گفته حسین قرهداغی او برای دریافت مجوز شناور کردن سازههایش تا شهریورماه معطل ماند.
دوچرخه ظرفیت حمل پنج نفر و یدک ظرفیت 30 نفر را دارد و وزن کل سازه به 400 کیلوگرم میرسد. با این وجود شناور کردن این سازه روی آب ریسک بزرگی است.
این فعال محیطزیست درباره سختی شناور کردن سازهها میگوید: «تمام خواستهام چند جلیقه نجات است. توان پرداخت هزینه تهیه جلیقه نجات را ندارم، با این حال هیچکس کمکم نکرد. برای همین مجبور شدم با سه عدد تیوب، سوار دوچرخه و یدک شوم و آن را به آب بیندازم. چون احتمال غرق شدن شناور زیاد بود، ترسیدم که غریبهها را سوار کنم.»
چهار نجات غریق همراه گروه شدند و با اینکه هر لحظه امکان داشت سفیر و سوچی غرق شوند و اجزای آنها از هم بپاشد، دور سد آیداغموشدر میانه را با احتیاط رکاب زد. این عضو گروه «رفتگران طبیعت» ادامه میدهد: «به خاطر احتیاط، زیاد دور نزدیم اما همین یک کیلومتر هم سر و صدا کرده بود. اول خودم یک دور با دوچرخه زدم و بعد یدک را بردیم. علاوهبر اعضای خانواده، 15 غریبه داوطلب را هم سوار کردم.»
سوچی و سفیر در تهران
«دوستی در تهران درخواست کرد سوچی و سفیر را بخرد و پیشنهاد وسوسهانگیزی هم داشت. هرچند بهترین فرصت برای تعادلسازی وضعیت مالیام بود. اما هنوز با سوچی و سفیر کار داشتم و میخواستم بار دیگر به وسیله آن در فرهنگسازی عمومی درباره مصرف آب نقشی داشته باشم.»
بعد از تلاش فعالان محیطزیست و رفتگران طبیعت قرار بر این شد که سازهها برای نمایش به تهران منتقل شوند. حسین قرهداغی از چند منطقه بازدید کرد و بعد از پیشنهاد همکاری شهرداری منطقه 9 تهران، روزهای آخر شهریور سوچی و سفیر در دریاچه آبی پارک المهدی تهران میهمان شدند. قرهداغی برای حمل سازهها تا تهران شش میلیون تومان خرج کرد.
او میگوید: «خیلیها آمدند و با سوچی و سفیر عکس گرفتند. نتیجه خیلی خوب بود. برای مردم سوال بود که داستان این قایق پلاستیکی چیست؟ سه روز صبح تا ظهر روی آب رکاب زدم و مردم نگاه کردند و عصرها که هوا خنک میشد مردم را سوار یدک میکردم. عمق آب یک متر بیشتر نبود و فقط بچههای کوچک جلیقه نجات پوشیدند. راستش من تمام مدت در حال رکاب زدن بودم و خیلی فرصت نداشتم اما اعضای گروه رفتگران طبیعت آنجا بودند و درباره پیام و هدف من به مردمی که میپرسیدند پاسخ میدادند.»
سوچی و سفیر حالا در تهران ماندهاند و تا بهمنماه منتظر میمانند تا برای چند برنامه محیطزیستی به میانکاله و آشوراده منتقل شوند. به گفته قرهداغی مراحل ثبت این سازه بهعنوان یک اختراع محیطزیستی در حال انجام است.