گذری بر سیر تحولات تاریخی میانه :
۱- ویرانی و خرابی شهر در حمله و لشکرکشی موبوتای و جبه یان از سرداران معروف چنگیز.
۲- اقامت چهارماهه امیرتیمور در میانه به هنگام لشکرکشی .
۳- شکست آخرین پادشاه گورگانی و به قتل رسیدن وی در میانه به هنگام قصد تصرف آذربایجان به دست اوزن حسن.
۴- در زمان احمدشاه قاجار و رضاخان ، میانه پایگاه استعمار و بهره کشی خاندان فیروز فرمانفرمائیان بوده است.
۵- اوچ تپه که امروز یکی از دهستانهای این شهرستان می باشد در زمان نادرشاه محل استقرار لشکریان او بوده است و نادر لشکرکشی هایی که به کشور عثمانی می کرد بیشتر در این محل رحل اقامت می افکند.
۶- عهدنامه ننگین ترکمانچای در سال ۱۲۴۳ بین ایران و روسیه تزاری .
۷- وقایع مربوط به فرقه دمکرات در ۲۱ آذر ۱۳۲۵ که منجر به شکست و متواری شدن سران این فرقه به شوروی گردید و در این روز پل دختر میانه توسط این فرقه مین گذاری و منفجر گردید.
۸- قیام مردم مسلمان میانه همزمان با قیام ملت ایران به رهبری امام خمینی (ره) در سال ۵۷ که روحانیت شهرستان پیشاپیش امت بودند که منجر به سرنگونی سلطنت ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی گردید.
