یدالله رجائی متولد ۱۳۳۷ در شهرستان میانه آذربایجان‌شرقی است. تحصیلات ابتدایی را تا پایان دوره متوسطه در همان شهر به اتمام رساند. برای ادامه تحصیلات دانشگاهی به ترکیه رفت. لیسانس، فوق‌لیسانس و دکترا را در رشته اقتصاد از دانشگاه استانبول اخذ کرد. در دوران دانشجویی در جلسه‌ای که به همت منوچهر متکی سفیر وقت ایران در ترکیه برگزار شده بود و دکتر جاسبی سخنران آن بود، با اهداف دانشگاه آزاد اسلامی آشنا شد. اواخر دهه ۶۰ بعد از اتمام تحصیلات بساط سفر از ترکیه را به‌سوی ایران جمع کرد و به علی‌اکبر شیوخی: وطن بازگشت. کارش را با استخدام در دانشگاه آزاد اسلامی زنجان آغاز کرد. دوره‌ای رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه شد و هم‌اکنون نیز در کسوت ریاست دانشگاه آزاد اسلامی ابهر است. رئیس واحد ابهر سوالات ما را بی‌پاسخ نگذاشت. آنچه در پی می‌آید محصول این گفت‌وشنود است.
برای اولین سوال لطفا خودتان را معرفی کنید.
یدالله رجایی، متولد سال ۱۳۳۷ شهر میانه در استان آذربایجان‌شرقی هستم. دوره ابتدایی تا پایان تحصیلات دوره متوسطه را در شهر میانه گذراندم. دیپلم را در رشته علوم تجربی خرداد سال ۱۳۵۴ از دبیرستان امام خمینی فعلی اخذ کردم. همان سال برای ادامه تحصیل به ترکیه رفتم. دوره لیسانس را در رشته اقتصاد دانشگاه استانبول شروع کردم. بعد از لیسانس، فوق‌لیسانس را در همان رشته ادامه دادم. با توجه به موقعیت پیش‌آمده شروع به ادامه تحصیل در همان رشته برای اقتصاد کردم.
چند سال در ترکیه بودید؟
تمام دوران تحصیلات دانشگاهی‌ام را در ترکیه بودم. این مدت از سال ۱۳۵۴ تا سال ۱۳۶۸ طول کشید.
دوری از وطن سخت نبود؟
به هر حال دوری از کشور و خانواده مشکلاتی دارد اما باید برای کارهای بزرگ ناملایمات را تحمل کرد.
چرا به ترکیه رفتید مگر ایران دانشگاه نداشت؟
ایران در قبل از انقلاب چند دانشگاه داشت و در حد بسیار محدودی پذیرش دانشجو می‌کرد. مثل امروز نبود که در اکثر شهرها دانشگاه باشد و دانشجو حق انتخاب دانشگاه و رشته در کشور خودش را داشته باشد.
عده‌ای وقتی برای ادامه تحصیل به خارج از کشور می‌روند همین بهانه‌ای برای اقامت در خارج از کشور می‌شود، دلیل خاصی دارد؟
بازگشت یا عدم‌بازگشت به کشور عموما توسط قشر تحصیلکرده به عوامل متعددی بستگی دارد. دو عامل، شرایط و امکانات داخلی کشور و خصوصیات فردی شخص در این مولفه مهم هستند. برخی شرایط کشور خود را با کشورهای دیگر موردارزیابی قرار داده و امکانات و منابع و راه‌هایی که منجر به پیشرفت می‌شود را مدنظر قرار می‌دهند. البته همه تحلیل‌های افراد درست هم ممکن است، نباشد.
دومین مساله به شرایط و خصوصیات فرد بستگی دارد. برخی ایران را بهشت خود می‌دانند. دوری از وطن و تحمل مشکلات را برای خدمت به کشور و مردم سرزمین خود تحمل می‌کنند. فرصت تحصیل در خارج از کشور را در غنای علمی کشور موثر می‌دانند. با اتمام تحصیل با اندوخته علمی‌شان برای خدمت و کاربردی کردن علم به کشور برمی‌گردند.
چه شد که بازگشتید؟ از طرفداران نظریه بازگشت بودید؟
ایران برای ما ارزشمند است. سرزمینی است که باید قدر آن را بدانیم. استعدادهای فراوانی دارد. فقدان امکان تحصیل برای جوانان کشور در آن مقطع سبب شد بسیاری با تحمل مشکلات و سختی‌ها از ایران بروند. امروز با توجه به شرایط مطلوب کشور در عرصه آموزش عالی کسی رغبت نمی‌کند پا را فراتر از ایران بگذارد. البته کسانی هم که به صورت محدود در خارج از کشور تحصیل می‌کنند، عموما به کشور بازمی‌گردند، زیرا امکانات و شرایط کشور را برای خدمت و کار مناسب می‌بینند. لذا نه‌تنها من، بلکه خیلی از افراد طرفدار بازگشت به ایران بودند و هستند.
آقای دکتر وقتی برگشتید چه شد وارد دانشگاه آزاد اسلامی شدید؟ چرا دانشگاه‌های دولتی که اوضاع مال خوبی داشتند را انتخاب نکردید؟
اولین آشنایی‌ام با آقای دکتر جاسبی یک حسی در من ایجاد کرد. وی در جلسه‌ای که در ترکیه ترتیب داده بودند گفتند ما دانشگاهی غیردولتی راه‌اندازی کرده‌ایم. توسعه این دانشگاه موجب می‌شود بسیاری از مشکلات ما در عرصه آموزش عالی برطرف شود. لذا جرقه کار در دانشگاه آزاد اسلامی در ذهن من زده شده بود. به خلوص ایشان برای خدمت به کشورم ادای‌دین کردم و برخی مشکلات کاری را بر رفاه زودگذر ترجیح دادم و دانشگاه آزاد اسلامی را انتخاب کردم.
با دانشگاه آزاد اسلامی چگونه همکاریتان را شروع کردید؟
بعد از بازگشت به ایران فعالیتم را با عضویت در کادر هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی زنجان در گروه حسابداری آغاز کردم. مدتی به‌عنوان مدیرگروه این دانشگاه مشغول به خدمت شدم. با توجه به شناختی که از سیستم دانشگاه پیدا کرده بودم، از سوی ریاست محترم دانشگاه آزاد اسلامی از آذرماه سال ۱۳۷۶ به مدت پنج‌سال به ریاست دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه منصوب شدم. از شهریور ۱۳۸۱ تاکنون مسوولیت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر را برعهده دارم.
