معرفی کتاب : کاغذکنان در گذرگاه تاریخ ایران
عنوان کتاب : کاغذکنان در گذرگاه تاریخ ایران
پدید آورنده:
ناشر: موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
نوبت چاپ : اول 1381
شابک: 9646357415
قیمت پشت جلد: 12000 ریال
قطع : رقعی
موضوعات: کاغذکنان - تاریخ
مأخذ : www.110book.ir
----------------------------
معرفی در کتاب ماه تاریخ و جغرافیا - بهمن 1381 - شماره 64
نویسنده: رحیم نیک بخت
برای شناخت سرزمین پهناور ایران لازم است پیشینه تاریخی تکتک نقاط جغرافیایی کشور، جریانها و رخدادهای روی داده در مناطق مختلف و افراد مؤثر در آن حوادث،شناسایی شده و مورد بررسی قرار گیرند.از جمله این نقاط که برای نخستین بار تاریخ مستند آن منتشر میشود«کاغذ کنان»،یکی از بخشهای شهرستان میانه است. در مورد این منطقه پرسابقه تاکنون اطلاعات منسجمی وجود نداشت حتی برای برخی نام آن هم ناآشنا بود.
بنابر روایتی،خواجه نظام الملک،وزیر آلب ارسلان سلجوقی،در سفری که به آذربایجان داشته در شهر«خونج»کارخانهها یا کارگاههایی مشاهده میکند که کاغذ تولید میکردند و چون از لفظ «خونا» اکراه داشت گفته است که اینجا، نه خونج بلکه«کاغذ کنان»است(از معرفی پشت جلد آقای پرندی در کتاب)،کاغذ کنان در گذرگاه تاریخ ایران،تاریخ،جغرافیا،وضعیت اقتصادی و فرهنگی کاغذ کنان را در هفت فصل در پرتو منابع متعدد مورد بررسی قرار داده است.
فصول کتاب به شرح زیر است:
فصل اول : موقعیت جغرافیایی فرهنگی کاغذ کنان؛
فصل دوم : تاریخ این قصبه از اوایل قرون اسلامی تا ظهور صفویه؛
فصل سوم : کاغذ کنان در دوره صفویه؛
فصل چهارم : اوضاع سیاسی اجتماعی منطقه کاغذ کنان و خلخال،
فصل پنجم : علما و مشاهیر علم و ادب کاغذ کنان و شرححال شانزده نفر از مشاهیر منطقه؛
فصل ششم : آثار تاریخی؛
فصل هفتم : اوضاع اجتماعی کاغذ کنان در دوره رضا خان پهلوی تا برافتادن فرقه دمکرات .
تصاویر نمونههایی از اسناد منحصر به فردی که برای اولین بار منتشر میشود-از جمله فرمان ناصر الدین شاه قاجار خطاب به حاکم خلخال در رابطه با میرزا محمد باقر خلخالی،سراینده ثعلبیه-و تصاویر رجال و آثار تاریخی کاغذ کنان و فهرست اعلام پایان بخش کتاب است.
کاغذ کنان در طول تاریخ پرفراز و نشیب خود رخدادهای بسیار را دیده است.این شهر در دوره مغول به دست آنها قتلعام و ویران گردید.از اوایل قرن هشتم به صورت قصبهای کوچک درآمد که نزدیک به 35 روستای دیگر تابع آن بودند(ص 19).
از جمله ویژگیها و ارزشهای این اثر جدید،
دسترسی مؤلف به تعدادی زیادی از فرامین و اسناد خطی منحصر بفرد از عصر صفویه تا قاجاریه است که در مباحث مربوطه بخوبی مورد استفاده قرار گرفتهاند.این اسناد در روشن شدن تاریخ این قسمت از ایران اهمیت بسیاری دارد که تاکنون کمتر مورد توجه محققان بوده است.از نکات جالب این اثر«سالشمار حکومت خانهای سعدلو و حوادث تاریخی کاغذ کنان از آغاز قرن یازدهم الی سیزدهم ه.ق»است که روی نسخهای خطی که بسیار ارزشمند است استخراج و تنظیم شده است.
امید است این تجربه موفق محقق جوان کاغذ کنان سرمشق جوانان جویای هویت آذربایجانی قرار گیرد چنانکه حضرت امیر میفرماید:خودشناسی مقدمه و سرآغاز خداشناسی است.شناخت خود و تاریخ زادگاهمان آغاز شناخت صحیح تاریخ ایران بود.
http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/65998
---------------------------------------------------
مطلب مرتبط : فهرست کتابهای میانه
